Mùa xuân năm 1971, trên mảnh đất Đông Dương, những cánh rừng Trường Sơn âm thầm trở thành chứng nhân cho một cuộc đụng độ lịch sử. Đế quốc Mỹ, với chiến lược "Việt Nam hóa chiến tranh", nuôi tham vọng cắt đứt mạch máu Trường Sơn – tuyến vận tải chiến lược kết nối Bắc - Nam, nơi tiếp sức cho cuộc đấu tranh giành độc lập. Trong không khí sục sôi của kháng chiến, một quyết định mang tầm chiến lược được đưa ra: Chiến dịch Đường 9 - Nam Lào. Đây không chỉ là trận chiến để bảo vệ tuyến hành lang vận tải mà còn là lời khẳng định hùng hồn về sức mạnh đoàn kết của ba dân tộc Việt Nam, Lào, Campuchia.
Sức lan tỏa của chiến thắng Đường 9 - Nam Lào vượt ra khỏi giới hạn cả về mặt không gian và thời gian; xứng đáng là một trong những “bản anh hùng ca” trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
Quân giải phóng truy kích địch tại mặt trận Đường 9 - Nam Lào. Chiến thắng Đường 9 - Nam Lào năm 1971 tác động mạnh đến cục diện chiến trường, giáng một đòn nặng vào chiến lược “Việt Nam hóa chiến tranh” của Mỹ, đồng thời đánh dấu bước trưởng thành mới của Quân đội nhân dân Việt Nam.
Bình minh ngày 8/2/1971, bầu trời Đường 9 rực đỏ bởi khói đạn và tiếng gầm rú của pháo binh. Trên những điểm cao hiểm trở, quân ta dũng mãnh xông lên, bẻ gãy từng đợt tấn công của quân đội Sài Gòn. Khi những xe tăng "Việt Cộng" lần đầu xuất hiện, kẻ thù kinh hoàng bỏ chạy trong hỗn loạn. Tại điểm cao 500, quân giải phóng tiến công dữ dội, tiêu diệt hoàn toàn Tiểu đoàn 39, mở màn cho chuỗi chiến thắng tiếp nối.
Trưa ngày 25/2/1971, căn cứ 31 – "pháo đài bất khả xâm phạm" của địch, gục ngã. Quân ta tấn công dứt khoát, bắt sống viên Đại tá Nguyễn Văn Thọ cùng toàn bộ cơ quan chỉ huy Lữ đoàn dù số 3. Những bước chân truy kích của quân giải phóng như sấm rền, đẩy địch lùi sâu về phía Tây Nam Lào. Trong không khí chiến thắng, tinh thần đoàn kết của ba dân tộc như ngọn lửa không thể dập tắt, đốt cháy mọi âm mưu của kẻ thù.
Thắng lợi Đường 9 - Nam Lào không chỉ làm lung lay chiến lược "Việt Nam hóa chiến tranh" mà còn phá tan giấc mơ bá quyền của Mỹ. Đây là lần đầu tiên quân đội ta tổ chức một chiến dịch phản công hiệp đồng binh chủng quy mô lớn, tiêu diệt lực lượng chủ lực tinh nhuệ của địch, bảo vệ vững chắc tuyến vận tải huyết mạch và tạo bàn đạp cho các chiến trường khác đồng loạt tiến công.
Không dừng lại ở đó, chiến dịch còn là biểu tượng sáng ngời của tình đoàn kết ba nước Đông Dương. Trong hiểm nguy, quân dân Lào - Việt - Campuchia cùng chung tay, chứng minh rằng lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết chính là sức mạnh bất khả chiến bại.
Đường 9 - Nam Lào - Chiến thắng của sức mạnh đoàn kết Việt - Lào
Đầu năm 1971, đế quốc Mỹ và chính quyền Sài Gòn triển khai kế hoạch mở rộng chiến tranh sang toàn Đông Dương, hòng cắt đứt tuyến chi viện chiến lược Trường Sơn. Chúng mở đồng thời ba cuộc hành quân lớn tại ba nước Đông Dương, trong đó chiến dịch đánh vào Đông Bắc Campuchia mang mật danh "Toàn Thắng 1/71" là một mũi nhọn chiến lược quan trọng.
Quân và dân ta, phối hợp chặt chẽ với các lực lượng cách mạng Lào và Campuchia, quyết tâm phá tan âm mưu đầy tham vọng của kẻ thù, bảo vệ tuyến vận tải chiến lược và tạo thế chủ động cho cách mạng Đông Dương.
Bộ đội ta hành quân tham gia chiến dịch năm 1971
Ngày 30/1/1971, chiến dịch chính thức bắt đầu. Trên địa bàn Đông Bắc Campuchia, quân ta phối hợp cùng các lực lượng vũ trang cách mạng Campuchia liên tiếp triển khai các trận đánh lớn:
• Tấn công địch tại các vị trí chiến lược như Kampong Cham và Krachiê, phá hủy các tuyến hành lang vận chuyển của chúng.
• Bộ đội chủ lực ta chặn đứng các mũi tiến công của địch, tiêu hao sinh lực và khí tài chiến tranh hiện đại của chúng.
• Kết hợp các lực lượng tại chỗ và lực lượng cơ động, ta tiêu diệt từng cụm quân địch, đẩy chúng vào thế bị động và rối loạn.
Sau hơn 50 ngày đêm chiến đấu anh dũng, quân dân Việt Nam-Campuchia đã đánh bại hoàn toàn cuộc hành quân "Toàn Thắng 1/71," loại khỏi vòng chiến đấu hơn 20.000 tên địch, phá hủy hàng trăm phương tiện chiến tranh hiện đại.
Chiến dịch Đông Bắc Campuchia là một thắng lợi vang dội, góp phần quyết định vào việc đánh bại chiến lược "Việt Nam hóa chiến tranh" của Mỹ:
• Về quân sự: Đập tan kế hoạch xâm lược của địch, bảo vệ an toàn tuyến vận tải chiến lược Trường Sơn.
• Về chính trị: Thắt chặt tình đoàn kết giữa nhân dân và quân đội ba nước Đông Dương, khẳng định sức mạnh của liên minh Việt Nam - Campuchia.
• Về chiến lược: Tạo thế và lực mới cho cách mạng, góp phần chuyển cục diện chiến tranh theo hướng có lợi cho ta.
Chiến dịch Đông Bắc Campuchia là biểu tượng sáng ngời của tinh thần quốc tế trong sáng, ý chí quyết thắng và tài thao lược của quân đội nhân dân Việt Nam. Thắng lợi này đã đặt nền móng vững chắc cho bước tiến vĩ đại trong công cuộc giải phóng dân tộc và thống nhất đất nước.
Tái Hiện Sơ Đồ Chiến Dịch Phản Công Đông Bắc Campuchia | Quân Khu Số 1
Trước thế lực của địch ngày càng mạnh với sự tham gia của cả Quân đội Mỹ cùng quân đội ngụy Sài Gòn, ta không những chủ chương đẩy mạnh tấn công ở miền Nam mà còn yêu cầu các lực lượng tại chỗ của ta tích cực giúp đỡ những người bạn Campuchia lật đổ chết độ ngụy Lon Nol.